Jeśli na stałe mieszkasz w Polsce, ale pracujesz za granicą, osiągnięte dochody musisz wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym. Jednak, aby uniknąć podwójnego opodatkowania możesz skorzystać z ulgi abolicyjnej, która obniża podatek do zapłacenia w Polsce. 

Od 2021 roku wysokość ulgi abolicyjnej została ściśle określona i wynosi maksymalnie 1360 zł. Taka zmiana może powodować w przypadku niektórych podatników dopłaty do podatku.

W latach poprzednich limit tej ulgi nie był określony, co powodowało znacznie mniejsze dopłaty do polskiego Urzędu Skarbowego.

Podstawa prawna – ustawa z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 13a ustawy z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Co to takiego ulga abolicyjna?

To rodzaj ulgi podatkowej, z której mogą skorzystać rezydenci podatkowi, którzy osiągają dochody za granicą. Czyli jest to ulga, która pozwala na zmniejszenie lub całkowite skasowanie podatku w przypadku dochodów uzyskanych za granicą.

A wszystko po to, aby uniknąć podwójnego opodatkowania od dochodów uzyskanych za granicą. W 2021 roku weszły w życie przepisy ograniczające ulgę abolicyjną. Co to oznacza?

Aby zrozumieć o co chodzi z ulgą abolicyjną, należy poznać metody rozliczeń, jakie stosowane są w przypadku przychodów uzyskanych przez Polaków za granicą. W zależności od tego jaką umowę ma podpisany kraj, w którym dana osoba pracuje, W Polsce ma zastosowanie w obliczaniu należnego podatku metoda:

• proporcjonalnego odliczenia
• wyłączenia z progresją.

Metoda proporcjonalnego odliczenia 

Stosując tą metodę dochód osiągnięty za granicą jest opodatkowany w Polsce. Jednak od podatku, który należy zapłacić do Urzędu Skarbowego w Polsce, odlicza się podatek już zapłacony za granicą.

Metoda ta obowiązuje w umowach z takimi krajami jak: Holandia, Belgia, Finlandia, Irlandia, Australia. Ta metoda jest stosowana również w przypadku krajów, z którymi Polska nie podpisała żadnej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Jeśli uzyskujemy przychód tylko za granicą, w kraju, w którym obowiązuje metoda proporcjonalnego odliczenia, należy złożyć zeznanie podatkowe w Polsce (PIT 36 z załącznikiem ZG).

Metoda wyłączenia z progresją

Przy zastosowaniu tej metody dochód z zagranicy jest wyłączony z opodatkowania w Polsce (nie wlicza się go do podstawy opodatkowania dochodu, który osiągamy za granicą). To bardziej opłacalny sposób obliczenia, ponieważ nie wymaga zastosowania ulgi abolicyjnej. Obowiązuje w umowach z krajami takimi jak: Niemcy, Szwecja, Francja czy Hiszpania. I jeśli uzyskujemy przychód tylko za granicą, w kraju, w którym obowiązuje metoda rozliczenia wyłączenia z progresją, nie składamy zeznań podatkowych w Polsce.

Ulga abolicyjna została wprowadzona właśnie po to, aby zmniejszyć różnicę pomiędzy tymi dwiema metodami i ujednolicić rozliczenia podatkowe Polaków. Dzięki niej Polacy płacili podatki tylko w kraju, w którym zarabiali, czyli za granicą. Bez względu na to, która metoda miała zastosowanie, dzięki uldze abolicyjnej, Polacy pracujący za granicą nie płacili podatku w Polsce.

To się zmieniło w 2021 roku. Ulga abolicyjna nie została zniesiona, ale została ograniczona do kwoty 1360 złotych maksymalnie. Powyżej tej kwoty należy zapłacić podatek. 

Ulga ta nadal więc obowiązuje, ale kwota odliczenia od podatku dochodowego wynosi maksymalnie 1360 złotych.

W związku z tą zmianą, osoby, które pracują w niektórych krajach (w tym w Niderlandach), muszą zapłacić dodatkowo do polskiego Urzędu Skarbowego różnicę pomiędzy podatkiem w Polsce a tym, który został zapłacony za granicą. Jednak zmiany te nie dotyczą wszystkich, ale są uzależnione od miejsca uzyskania przychodu. Zmiany te dotykają wyłącznie polskich rezydentów podatkowych.

Kogo dokładnie dotyczy zmiana i ograniczenie ulgi abolicyjnej?

Zmiana ta dotyczy głównie osób, które: 

1. są polskimi rezydentami podatkowymi
2. pracują w krajach, w których stosuje się metodę proporcjonalnego odliczenia 
3. podatek, który płacą za granicą jest niższy niż ten, który powinni zapłacić w Polsce. 

Polski rezydent podatkowy to osoba, dla której Polska stanowi ośrodek interesów życiowych lub osoba, która przebywa w Polsce dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Osoby pracujące za granicą między innymi w Niderlandach, Wielkiej Brytanii czy Irlandii i osiągające tam dochody, które podlegają rozliczeniu metodą proporcjonalnego odliczenia, są opodatkowane w Polsce, co oznacza, że są zobowiązane dopłacać podatek według skali po przekroczeniu kwoty, do której uprawnia ulga abolicyjna, czyli po przekroczeniu 1360 złotych.

Ograniczenie ulgi abolicyjnej obejmuje osoby, których dochody pochodzą zarówno ze stosunku pracy, jak i z działalności gospodarczej i dotyczy jedynie tych osób, które mogą stosować metodę proporcjonalnego odliczenia (czyli odliczać podatek zapłacony za granicą od łącznej sumy dochodów polskich i zagranicznych).

Przykład 

Pani Ewa jest polską rezydentką podatkową. Na co dzień pracuje w Niderlandach i nie posiada żadnych dochodów w Polsce. 

Obliczenie podatku zgodnie z metodą proporcjonalnego odliczenia stosowane dla Niderlandach: 

• dochód uzyskany za granicą = 123.839 zł

podatek zapłacony za granicą = 28.374,50 zł  

naliczony podatek polski = 12.028,48 zł 

      podatek do zapłacenia w Polsce = 0 zł

• dochód uzyskany za granicą = 78.545 zł 

podatek zapłacony za granicą = 9.687,60 zł  

naliczony podatek polski = 12.827,53 zł 

różnica pomiędzy podatkiem naliczonym w Polsce a zapłaconym za granicą = 3.139,93zł 

odliczenie do wysokości limitu ulgi 1360 zł  = 1.779,93 (3139,93 – 1360) 

Podatek do zapłaty w Polsce 1.779,93zł